Historische Vereniging Koog-Zaandijk

Zedaiker kerk

Klaas Woudt (1923-2012) schreef het volgende verhaal over de Zedaikers in het Oud-Zaans. Het is afkomstig uit zijn boek “Knotjes vertelle”

op Zedaik deer benne ze raik, deer ete ze raist met krente:
maar as den hullies hoisbaas komtden hewwe ze gien cente.

As je et main vrage, den zelle et wel Kogers eweest hewwe die zuks zonge, destais. Die hewwe ons Zedaikers nooit et licht in de oge gunne wulle, de achterkousege azainpissers. Staifselkneters. Leet ze maar opkomme as ze durreve

Nou zeg ik zuks oit een mallegie, maar et fait legt der wel:Zedaikers en Kogers hewwe in de loop van de taid puur met mekander an et bakkelaie eweest. Ouwe mense hewwe der nag weteskip van hoe de jonges mekander met stokke oftoigde.

Ze gooide met stiene en ruttege aiere en der zel puur wet eskolde weze ok nag. Maar skelde doet gien zeer. Die taid magge me nou den wel achter onze reg hewwe, evegoed laik ik me as Zedaiker der wel voor te skame dat ik op de Koog ebore ben.Noselek genog gonge me pas toe ik een jaar of vaiftien was op Zedaik weune.Je blaive een bietje overloper, en al wul ik nou zwere dat der gien gaver dorrep bestaan ken as Zedaik, helegaar zoiver op de greet vinde ze me nag niet, hiero. Ze blaive me een bietje met skeve oge ankaike

En nou zel ik et den wel helegaar verbroie en bezaie de pot pisse as ik et rare verhaal van de Zedaiker kerrekklok vertelle gaan. Enkeld een Koger ken zuks bai mekander liege, die loi hewwe een gewete weer een driemaster in rondzaile ken

In de oorlog, zellefs nag puur in et begin, zeje de doisers dat ze de klok oit de kerrektore hewwe moste. Der hong puur zo’n vrachie brons, zuks konne ze gebroike om der oorlogstoig van te make. Noselek genog wazze me machteloos bai zukke dinge. Nou, toe ze nee veul spul en moeite de klok deroit hadde, hewwe een paar Zedaikers een mellekbus of zowet in de tore oppehonge, den hadde me teminste nag w? Die bus gaf een soortement geloid of der ientje op een verskrikkeleke menier de hik had. Et was gien gehoor, maar alles went. En evegoed heb ie nag wel een jaar of vier, vaif ze best edeen

Toe de oorlog aindelek verbai was, gonge der vanzellef stemme op om een nuwe klok te kraige, hiero. Maar nou hadde me een namaakburrie ehad, een dwail van een kirrel, en die had er same met nag een stik of wet van zukke poerlekwakkers met de cente vedoor egaan. Nou konne me wel een nuwe klok wulle, maar et dorrep zat blok an blok. Gien nood – de gemeenteraad heb toe een kollekte ehouwe. Ik zel je vertelle dat wai Zedaikers toe niet kinderachtig eweest hewwe. Me hewwe puur in de buul eweest, der kwam een smait geld bai mekander. Roimskoos genog om een nagelnuwe klok anskaffe te kenne. Deer wazze me puur graos mee

De burrie en de wethouders oit die taid hewwe toe same helegaar nee Hailegerlee eweest. As je zuks nag niet wust: ze make klokke deero, der weune verskaie klokkegieters

‘Goejedag’, zeje de Zedaikers, ‘me komme deres effe nee een klok kaike. Meskien heb oewe een gnappe voor een skappelek praisie.’ ‘Dat ken’, zee de klokkegieter, ‘as jollie effe meelope wulle, den zei ik zien lete welke soorte me allegaar hewwe.’ Nou, de er stinge ze wel effies van te kaike! Et was ien klok al klok de er. Klainges en groters, de ien nag glummender as de are. En de praize wazze aigentlek nag puur kristelek ok. Et viel allegaar best in de flank

‘Deuze maar’, zeje ze nee wet kaskedieze, en ze weze op een kanjer van een klok. Ze hadde intusse oiteplust dat ze deer roimskoos genog voor oppehaald hadde. ‘Dat ken’, zee de baas van et klokkespul. ‘Wui oewe der nag een randskriffie of zowet inhewwe?’ Deer sloege ze temet stail van achterover. Een randskrift! Deer hadde ze helegaar niet over eprakkezeerd

‘De vlamme slaan me temet oit’, zei de burrie toe, maar as oewe zo vrundelek we ze wui, den zouwe me best onze name derin hewwe ,vuIle.’ Hullies name benne toe allegaar oppeskreve en de klokkeman zee dat ze der een skooge op borrege konne dat et voor mekander komme zou. En toen benne ze puur blaid weer op Zedaik ovvegaan. Onderweg nag wel effe oppestoke, maar wie deer wet van zait mag ze aige welderes skame. Hailegerlee is puur zo’n oitnaaier en ze wazze al de hele dag ovverdan

Die klokkegieter had niks teveul ezaid. Een week of wet leter kwamme ze de klok brenge. Een stikkie vakwerrek weer je prut voor zegge kon. Hai gloorde teuge je an, eerlek, om je asem bai in te houwe. Der had aigentlek maar ien klain klaineghaidje eweest wet ze vergete hadde

Gien mens had der in ze groizeghaid an edocht om effe de mate van de tore te neme. En nou leek et nag een hele poepetoer om de klok derin te kraige. Deer benne ze temet een maand mee an et meddere eweest

De halleve tore most temet ovvebroke worre. As ie nag effe groter eweest had, de klok den, den hadde ze em trugsture moete. Nou paste et nag persies, al brandde et heer derof. Hai hong van kant tot kant helegaar klem

Et was vanzellef een perbleem dat ie niet loie kon – hai hong ommers helegaar stip? Nee nag een week of wet oetele hadde ze dut perbleem ook oppelost, ze hewwe de klepel bewege lete en den ken de klok stip hange blaive. Die loi hewwe gien moizekeutels in derloi harses ehad, dat zel ik je m? vertelle

Dut is nou allegaar veerteg jaar of nag langer eleje ebeurd

Intusse laikt de tore wel een bietje te verzakke, hai staat puur oit et lood. Meskien is de klok veuls te zweer, der is gien mens die dat zegge ken. Evegoed mag ik laie dat ze de tore niet ofbreke zelle. Lete me hope dat zuks nag honderde jare oitesteld worre ken. Zuks zeg ik ok een bietje voor mezellef. Kaik as ze bai et slope van de tore gien randskrift op de klok vinde, den ken teminste gien mens main meer over me skale geve en zegge dat Kogers maar wet anlulle

(uit: Klaas Woudt, ‘Knotjes verlelle’. De klok is overigens alsnog uit de toren gehaald en verkocht naar een dorp in het noorden van ons land.)