Historische Vereniging Koog-Zaandijk

Duitsers schoten in 1944 huizen Tuinkade in brand

Op woensdag 11 oktober 1944 om 15 uur belde de waarnemend burgermeester van Zaandijk met de commandant van de vrijwillige brandweer van Zaandijk.

De burgermeester deelde om 15 uur de commandant van de brandweer, Husslage, mee dat er woningen aan de Tuinkade in brand zou worden gestoken. Een woning aan de Plataanweg werd met explosieven vernietigd. Om 15.01 werden de manschappen gewaarschuwd en om 15.08 rukte de brandweer uit. Om 15.15 was de brandweer ter plaatse. Om 19.30 was men de brand meester. De volgende dag moest er nog wat nageblust worden.

Sabotage
De brand was een vergeldingsmaatregel van de Duitsers omdat Zaandijkers de spoorlijn hadden gesaboteerd. De schade aan de woningen bedroeg 45.000 gulden. De woningen waren verzekerd bij Koning en Boeke. De brand trok vele toeschouwers. De Zaandijker bevolking hielp met het redden van het meubilair van de woningen door het inzetten van vele boten die via de Tuinkadesloot werden ingezet.

De commandant schreef in zijn rapport: Het was die dag 16 graden en er stond een zwakke noorderwind. Aangezien bekend was dat deze woningen of tot ontploffing of in brand zouden worden gestoken is uitgerukt met al het materiaal en hebben moeten wachten tot wij met blussen mochten beginnen. Er werden 32 brandweerlieden ingezet.

De woningen aan de Tuinkade staan in brand. Rechts de woning aan de Plataanweg die werd opgeblazen.

Gegevens afkomstig uit het archief van de vrijwillige brandweer Zaandijk

Reactie van Bob Zwart
Als oud inwoner van Zaandijk kan ik me dit nog heel goed herinneren, ik woonde toendertijd op het Hazenpad en was 5 jaar. Een paar dagen na de brand gingen wij als kinderen kijken en op avontuur in de resten, later besef je dat het levensgevaarlijk was, en vooral omdat ik zelf 25 jaar bij de vrijwillige brandweer ben geweest. Maar het avontuur in de resten had ook nog wel wat opgeleverd want in de vrijstaande woning troffen we een behoorlijke partij cacao aan. Dat lieten we niet liggen en wij ermee naar huis. Moeder had nog wel melk wat ik s’morgens nog had gehaald bij boer Heinis op de vaartkade. Als ik er nu nog aandenk hebben we nooit meer zulke fijne chocolademelk gehad.