Historische Vereniging Koog-Zaandijk

Chocoladefabriek Arriba

Op 1 mei 1911 richtten H. van der Woude uit Zaandijk en J. Dekker uit Westzaan een cacao- en chocoladefabriekje op. Het pand was gelegen op het erf van Jan de Jager, aan de Lagedijk 130 te Zaandijk. Jan de Jager had een handel in o.a. erwten.

Het personeel en de eigenaren van cacaofabriek Arriba op het erf van Lagedijk 130
Prent van een cacaovrucht en een doorsnede van een cacaovrucht

Van der Woude en Dekker noemden hun bedrijf : “Arriba” , naar een type cacaoboon uit Ecuador. De Arriba Nacional (cacaoboon) kan beschouwt worden als een van de beste bonensoorten ter wereld. De Arriba cacaoboon heeft een bijna fris- en fleurig aroma van sinaasappelbloesem en jasmijn.

Na korte tijd lieten de fabriekseigenaren een pakhuis bouwen naast hun fabriekje, naar ontwerp van architect en gemeentelijk ambtenaar R. Kwist (geb. 1883 Zaandijk, overl. 1964 Koog aan de Zaan). R. Kwist ontwierp, samen met de heer Engel, o.a. ook de (Gortershoek)school aan de Tuinstraat te Zaandijk.

“Arriba” was de eerste chocoladefabrikant die Californische Sun-Maid rozijnen in haar repen toepaste.

Ook gaf men, zoals velen in die tijd, een verzamelalbum uit: na het inleveren van 100 wikkels verkreeg men het album. Op de plaatjes waren vlaggen en de bijbehorende klederdrachtkostuums afgebeeld.

Het succes duurde niet zo erg lang; na de brand van 11 oktober 1913 was het over met het fabriekje. Het bedrijf ging iets later ten onder, aan het einde van de Eerste Wereldoorlog was er namelijk bijna geen aanvoer van cacaobonen meer en was de firma genoodzaakt om te stoppen.

Het oude fabriekje werd gesloopt en pakhuis Arriba werd verkocht aan een handels- en beleggingsmaatschappij te Amsterdam. Het pakhuis werd in 1927 deels door brand verwoest. Men kreeg toestemming van de gemeente voor herbouw van een vergroot ontwerp.

Het pand werd daarna gebruikt door o.a. de firma Haan (papierwaren), Parall (verffabriek, maakte volgens de overlevering camouflageverf voor de Duitsers, al dan niet onder dwang), na de Tweede wereldoorlog werd het drukkerij “Litho Zaanlandia” van de eigenaren Kleiman en Koene. Deze heren gingen in 1952 als partners uiteen. De heer Koene startte zijn eigen onderneming “drukkerij Chromos” en de heer Kleiman vestigde zich in het belendende perceel, verhuurde de parterre aan de Coca Cola Co. als distributiepunt voor Noord Holland boven het Noordzeekanaal en verkocht het overige gedeelte aan Van Cooth’s Papiergroothandel, die daar tot 1992 gevestigd is geweest.

Sinds eind jaren ’90 wordt het gebouw, opgedeeld in appartementen, bewoond.

Met dank aan: Picturea Zaanstad, catawiki.nl., Cacao aan de Zaan (Thijs de Gooijer), S.J.W. van Cooth.

Arriba in gebruik als appartementengebouw