Historische Vereniging Koog-Zaandijk

Meelmolen De Haan

Dinsdag 15 Februari 1921 om kwart voor twee ’s middags ging de meelmolen De Haan in vlammen op, waardoor het aantal overgebleven molens in de Koog tot twee gereduceerd werd. Tijdens een stijve Zuidwestenwind, toen de molen maalde en de molenaar, de heer Schuddeboom van ’t Kalf te Zaandam,’ in de kap bezig was met smeren, ontstond beneden op onverklaarbare wijze brand. Men verwerkte in de maalstenen zaagsel tot houtmeel, zodat het te begrijpen is, dat in een minimum van tijd het vuur: het achterkant en de schuren in lichter laaie deed staan en datt het nog een wonder mag heten, dat de molenaar zonder letsel het brandende pand heeft kunnen verlaten.

De brandweer was spoedig met drie motorspuiten en een brandspuit van de V.B. ter plaatse, doch kon niet beletten; dat de molen binnen zeer korte tijd geheel verwoest werd. Toen circa half drie, juist op het ogenblik dat een vliegtuig boven de vuurzee cirkelde, de vang doorbrandde en de roeden gingen draaien. Toen was lot bezegeld en stortte het lijf met donderend geraas ineen, een ondragelijke hitte verspreidend. Het ten oosten gelegen woonhuis met het fraaie Broeker voorschot kon gelukkig met een weinig waterschade geheel behouden blijven. Molen en woonhuis waren eigendom van de heer Wiersma alhier en waren op beurspolis verzekerd.

Molenaar Jan Muijs
Molenaar Jan Muijs

Ernstige strop voor molenaar
De gaandehouder, de heer Schuddeboom, die de molen voor eigen rekening van, een nieuwe roed had voorzien en geheel maalklaar had gemaakt en wien de inventaris en lading toebehoorde; was echter niet geassureerd, zodat deze brand voor hem een ramp betekende. De overwaaiende vonken zetten zich nog even vast op het lompenpakhuis van de heer Bonda, doch hier maakte de brandspuit spoedig een einde aan. (Molen “De Haan” stond aan het Koekoekspad, welk pad tegenover het pakhuis van de heer Bonda was gelegen). In de Brandkroniek vonden wij vermeld, dat op 9 Juli 1891 een begin van brand in de kap door de brandweer kon worden gestuit en dat de meelmolen “De Haan”, die in die dagen toebehoorde aan de heer Koning, behouden bleef.

Oorspronkelijk is “De Haan” gebouwd als papiermolen en heette toen “De Koekoek” of “Koekuit”; later is hij verbouwd tot meelmolen, en herdoopt in “De Haan”, een zeer gebruikelijke naam voor dit soort molens.

Hij is dus bijna 300 jaar oud geworden.