Historische Vereniging Koog-Zaandijk

BLIK OP DE BUURT

… Hoogstraat 29, v/h Stationsstraat 1, Vriezepad 358

De groentewinkel van Blokland is wel het meest aansprekende pand geweest op dit adres. Nadat het gesloopt was werd een nieuw pand gebouwd eind jaren vijftig van de vorige eeuw waarin kapper Henk Sluis zijn klanten knipte.

Begin 1900, hier was het pand nog woonhuis, de wegsloot is gedempt (foto: GAZ).
Overlijdensbericht m.b.t. Jan de Wit, van de heren Breet, Papierfabrikeurs van beroep.

Eigenaren
Vanaf .. tot 1831: Jan Klaasz. de Wit (1755-1831).

Het huis op de zuidoostelijke hoek van de Stationsstraat/Hoogstraat was bij de allereerste registratie van het kadaster eigendom van Jan Klaasz. de Wit (1755-1831). Jan was weduwnaar van Neeltje Ketel. Hij woonde na haar dood samen met zijn huishoudster, Naatje Veltkamp. De stichtingsdatum van het huis is niet bekend.

De naam van Jan Klaasz. de Wit leeft nog voort in de straatnaam die zuidelijk parallel loopt aan de Stationsstraat: de ‘Jan de Wittestraat’. ‘Eén van Jan zijn voorvaderen woonde op de zuidelijke hoek van de Hoogstraat en het Jan de Wittepad, het pad kreeg de naam van de eerste bewoner van het pad.’

Jan was, net als zijn grootvader en vader voor hem, eigenaar van ‘De Jonge Zwaan’, de eerste grauwpapiermolen van Koog aan de Zaan. De familie de Wit heeft de molen meer dan honderd jaar in eigendom gehad.

‘De Jonge Zwaan’, werd in de volksmond ‘de Kooger Oud’ genoemd. In de directe omgeving van de Stationsstraat zijn ze nog terug te vinden: de ‘Jonge Zwaanstraat’ en het ‘Koogerhout’.

De molen, gebouwd in 1616, werd in 1855 gesloopt. Hij stond in het huidige Koogerpark, ter hoogte van de kruising met de Jonge Zwaanstraat. Jan de Wit werkte tot aan zijn dood in 1831 met de molen.

Tekening van G. Mol van de grauwpapiermolen ‘De Jonge Zwaan’ (afb. GAZ).
Perceel nr. 49 bestaat nog uit twee panden, het meest rechtse is de plek van Stationsstraat nr. 1. Het linker gebouw wordt gesloopt t.b.v. het postkantoor, tezamen met het naastgelegen nr. 50.De rechthoekige grondvorm was hier nog voorzien van een uitbouw links en rechts.

1832-1845: Jan de Boer
Ten tijde van de volgende eigenaar in 1832, Jan de Boer, uit Westzaan bleef het ook één huis + een naastgelegen opstal (huis of pakhuis?).

1845-1869: Jacob Troostheide
Hij verkocht het in 1845 aan de Koger timmerman Jacob Troostheide (1804 – ?).

Jacob Troostheide was in 1825 getrouwd met Stijntje Koeter (1803-1848), en bij de koop van het huis in 1845 ‘tapper’ (barkeeper) van beroep, ook zij hadden het gehele pand tot hun beschikking.

1812: het Vriezepad is aan de noordzijde is bebouwd (nr. 7,48, 47). Deze noordelijke strook grond en de daarachter gelegen sloot worden de latere Spoorstraat / Stationsweg / Stationsstraat.

1869-1875: Pieter Jansz. Goede
In 1869 werd papiermakersknecht Pieter Jansz. Goede (Jisp 1816 – Koog 1883) eigenaar en hij liet in 1875 het huis en de naastgelegen opstal in vier aparte kadasternummers opsplitsen.

Perceelnummer 1423 werd in 1875 verkocht aan de gemeente Koog aan de Zaan t.b.v. de bouw van het Postkantoor. De weduwe van Pieter Goede, de vroedvrouw Aaltje Stadt (1814-1898), verkocht in 1898 het gehele pand aan timmerman/aannemer Pieter Hermanusz. van Wort.

Na 1875: het links gelegen pand van het oude perceel nr. 49 is afgesplitst en heeft nu een eigen nummer: 1423. Stationsstraat nr. 1 is in drieën opgesplitst, de rechter uitbouw is verdwenen.

1898-1905: Pieter van Wort
Eigenaar Pieter van Wort verkocht het gehele pand in 1903 aan Willem Jansz. Dekker.

1903-1911: Willem Jansz. Dekker
Hij was de kruidenier wiens woon-winkelpand gesloopt werd voor de bouw van de schuin aan de overkant gelegen koekfabriek ‘De Vlijt’. Hij verbouwde het voorste woonhuis (nr. 1424) tot winkel. Andere kruideniers die hem hebben opgevolgd waren Nieuwkamp, Steijn, en Tanger (circa 1918).

Op 05 november 1909 ontstond er ’s avonds brand in de kruidenierswinkel van Dekker. De winkel was gesloten en Dekker was afwezig. Aan de zijde van het postkantoor sloegen de vlammen uit het dak.

De bewoners van de achtergelegen woningen werden wakker van het geknetter van de vlammen en verlieten z.s.m. de woningen. De brandweerkorpsen van Koog en Zaandijk bestreden het vuur gezamenlijk.

Na 1881: de winkel op Stationsstraat nr. 1 (perceel nr. 1694) is uitgebreid met het achterliggende woongedeelte en heeft nu samen één nummer. De grond achter perceel 1693 (voorheen de percelen 1423 en 50, nu Stationsstraat 3-5) hoort nog gedeeltelijk bij perceel 1694 (zie de stippellijntjes). (tek. GAZ).
Kaart uit 1916, de wegsloot is gedempt, zo ook de sloot achter de Stationsstraat, in de tuin van het pand is een huis gebouwd (perceel 1431, de tabakszaak van C. Huis op Hoogstraat nr. 25), gedeeltelijk op de gedempte sloot. Stationsstraat 3-5 is uitgebouwd op het achtererf (tek. GAZ).

1911-1954: Jacob de Vries
In 1911 verkocht Willem Dekker het pand in zijn geheel aan de stoffeerder Jacob Jacobsz. De Vries. Hij verhuurde winkel en woonhuizen aan diverse winkeliers en bewoners waaronder Klaas Stad en W. Karte, sjouwerman, Sjoerd Oosterbaan, stijfselmaker en later wethouder van Koog.

De groentehal van Blokland was de laatste winkel die er gevestigd was. De achter de winkel gelegen woonruimte werd bij de winkel getrokken.

1954-1960: Marinus Woerdemans en Jan Velthuis
In 1954 werden tabakswinkelier Marinus Woerdemans, (zijn winkel zat vanaf 1958 op Hoogstraat 25) en Jan Velthuis, aannemer te Wormerveer, de nieuwe eigenaren. Het langdurig ontbreken van groot onderhoud maakte het pand uiteindelijk slooprijp.

Sloop en nieuwbouw
Zij lieten rond 1959/1960 de oude opstal slopen en bouwden daarvoor in de plaats 2 winkels met 3 bovenwoningen. De tuingrond, gelegen aan de Hoogstraat, werd ook bebouwd in het nieuwe plan.

G. Husslage, architect BNA, tekende voor het ontwerp.

De kruidenierszaak van D. Tanger in 1918. V.l.n.r. Gosse, Sjoerd en Grietje Oosterbaan, op de achtergrond vader Sjoerd Oosterbaan. (foto GAZ). Sjoerd Sr. was 34 jaar lang gemeenteraadslid en wethouder (PvdA) Koog aan de Zaan. Zoon Gosse (PvdA) was van 1960 locoburgermeester van Koog aan de Zaan, burgermeester van Zaandijk (1964-1970) en Krommenie (1970-1974). Hij was een zeer actieve amateurhistoricus en schreef diverse boeken over de geschiedenis van Zaandijk en Koog aan de Zaan.
Kruidenierswinkel met het Spuithuisje er naast en de verwijzing van de Nutsspaarbank ervoor (foto GAZ).
De grote uitstalling voor en naast de groentehal in de betere tijden van het pand (foto: M. Kramer). Het winkel/woonhuis geheel links is hier nog van tabaksartikelenhandelaar C. Huig, Hoogstraat 25.
1956, Blokland ’s Aardappelen, groente- en fruithal, het pand is al in een deplorabele staat (foto: GAZ).
De tabakswinkel van C. Huig, daarna Marinus Woerdemans op Hoogstraat 25 (foto; GAZ). Het torentje van het Postkantoor is ook nog net zichtbaar.
Plattegrond nieuwbouw van de twee winkelpanden en de kadastertekening (tek: GAZ).

Nr. 29a eigenaren
Kapper Hendrik (Henk) Sluys werd in 1960 eigenaar van Hoogstraat 29a en in een later stadium opgevolgd door Henk Hooijschuur (van .. tot ..) , daarna werd het Dynamic Hair (van .. tot ..), en vanaf 2014 zit kapsalon ‘De Haremakerai’ in het pand. Eigenaresse Manon Kramer woont boven de zaak.

Nr. 29 eigenaren
Johan ter Beek (Corner House, heren mode) werd de 1e eigenaar van Hoogstraat 29, een dubbel winkelpand met twee bovenwoningen. Na hem kwam, van 2002 tot 2007, huurster Narda Kalf met haar teakhouten meubelen. De eigenaar was op dat moment de heer Tromp. Anno 2021 is Narda te vinden in haar eigen interieurwinkel ‘De Stoel’ op Lagedijk nr. 10 te Zaandijk.

De logo’s van Henk Hooijschuur en de Haremakerai
Briefhoofd van de heer ter Beek, eigenaar van heren modemagazijn Corner House op nr. 27.